آیا کودکان مبتلا به اوتیسم خوب میشوند؟

اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (Autism Spectrum disorder) که به اختصار ASD نامیده می‌شود، شامل طیفی از اختلالات عصبی و رشدی پیچیده می‌باشد. این اختلال دارای علائم مختلفی از قبیل الگوهای اختلال رفتاری و مشکلات برقراری ارتباط اجتماعی است. دانشمندان معتقدند که هر دو عامل ژنتیک و محیط در ایجاد بیماری اوتیسم دخیل می‌باشند. آنها با بررسی عکس‌های مغز افراد مبتلا به اختلال اوتیسم، ژن‌های مختلفی که با این بیماری در ارتباط هستند را شناسایی کرده اند.

این ژن‌ها مسئول کنترل فعالیت‌های مغز در مراحل اولیه زندگی و رشد می‌باشند. اختلال در فعالیت این ژن‌ها باعث بروز اختلال اوتیسم در فرد می‌شود. عوامل محیطی نیز می‌توانند بر عملکرد ژن‌ها تاثیر بگذارند اما تاکنون اثر محیطی مشخصی در ابتلا به بیماری اوتیسم مشخص نشده است. در صورت وجود این اختلال در فردی، علائم آن تا ۲ سالگی بروز پیدا می‌کند. اختلال اوتیسم شامل طیف وسیعی از علائم ظاهری، عدم توانایی فردی و تظاهرات بالینی می‌باشد که در افراد مبتلا مشاهده می‌گردد. برخی از کودکان و افراد بالغ مبتلا به این اختلال قادر به انجام تمامی عملکردهای روزمره خود می‌باشند، در حالی که برخی دیگر در انجام فعالیت‌های عادی خود نیز به کمک نیاز دارند.

از آنجایی که هنوز بیماری اوتیسم درمان ندارد، تشخیص زود هنگام آن نقش بسیار مهم و کلیدی در روند زندگی این افراد دارد. برای کودکانی که در نهایت مبتلا به اوتیسم تشخیص داده می‌شوند، غالباً گفتاردرمانی و رفتاردرمانی، راهنمایی پزشکی و حمایت‌های دیگر برای بهبود کیفیت زندگی و پیش‌آگهی بیماران تجویز می‌شود.

علت بیماری اوتیسم در کودکان

علت دقیق اوتیسم ناشناخته است. تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که دلیل واحدی برای ابتلا به این بیماری وجود ندارد. برخی عوامل خطر احتمالی اوتیسم شامل:

1. ابتلای یکی از اقوام درجه یک به اوتیسم
2. جهش ژنتیکی
3. سندرم X شکننده یا سایر اختلالات ژنتیکی
4. سن بالای پدر و مادر هنگام تولد کودک
5. پایین بودن وزن هنگام تولد
6. عدم تعادل متابولیکی
7. پیشینه عفونت‌های ویروسی
8. قرار گرفتن جنین در معرض داروهای والپروئیک اسید (Depakene) یا تالیدومید

علائم اوتیسم در کودکان

افراد مبتلا به اوتیسم مخصوصاً کودکان از علائم مشترک و واضحی برخوردار هستند، این علائم اگرچه در افراد مختلف متفاوت می باشند؛ ولی اکثر افراد مبتلا دو تا سه علامت مشترک در این زمینه دارند. از جمله این علائم:

• داشتن رفتارهای تکراری، مانند مرتب کردن دائم اسباب بازی ها
• مشکلات و سختی ها در انجام کارهای روزمره
• تأخیر داشتن در گفتار و تکلم
• دوری کردن و عدم علاقه به هم سن و سال های خود
• عقب نشینی از موقعیت های اجتماعی
• غیر تحمل بودن پوشیدن لباس نو و خاص
• لرزیدن و چرخیدن های بسیار زیاد در طول روز
• مشکلات و نقایصی در مهارت های عملکرد اجرایی: عملکرد اجرایی، توانایی کنترل رفتارهای روزمره را برای ما فراهم می آورد که در کودکان اوتیسمی، این عملکرد دچار نقص می شود.
• اختلالات شناختی و رفتاری، اختلالات خواب و تغذیه ای در این افراد از علائم دیگر است.
• کودکان اوتیسمی معمولاً به آنچه عادت کرده اند سرگرم می شوند و نسبت به هر گونه تغییری از خود واکنش نشان می دهند و مقاومت می کنند.

انواع اوتیسم

اوتیسم یک سندرم است که به عنوان اختلالات طیف اوتیسم شناخته می‌شود، سایر اختلالات ارتباط اجتماعی یا بیماری‌های شناخته‌شده در این محدوده، عبارتند از:

1. اختلال درخودماندگی: این اختلال همان چیزی است که با شنیدن کلمه‌ی اوتیسم به ذهن هر فردی می‌رسد و به اختلال در برقراری ارتباطات، تعاملات اجتماعی و بازی‌های تخیلی در کودکان زیر ۳ سال گفته می‌شود.
2. سندروم آسپرگر: کودکان با این اختلال مشکل زبانی ندارند و میانگین هوشی آنها در تست هوش، بالاتر از متوسط است؛ اما مانند کودکان اوتیسمی در برقراری ارتباطات اجتماعی مشکل و محدودیت دارند.
3. اختلال فراگیر رشد (اوتیسم آتیپیک یا غیرمعمول): یک دسته‌ی عمومی و فراگیر برای کودکان دارای برخی رفتارهای اوتیسمی است که در سایر دسته‌ها قرار نمی‌گیرند.
4. اختلال تخریب دوران کودکی: این کودکان حداقل در دو سال اول زندگی رشد طبیعی دارند؛ اما پس از آن بخش بزرگی از مهارت‌های ارتباطی خود را از دست می‌دهند. اختلال بسیار نادری است و پیرامون در نظر گرفتن این اختلال به عنوان یک بیماری در بین بسیاری از متخصصین بیماری‌های ذهنی تردید وجود دارد.
5. سندرم رت: این سندرم قبلاً در گستره‌ی اختلالات اوتیسمی بود؛ اما در حال حاضر زمینه‌ی ژنتیک آن تأیید شده است، بنابراین دیگر جزء اختلالات اوتیسمی قرار نمی‌گیرد. کودکان مبتلا به سندرم رت عمدتاً دختران هستند که رشد آنها در ابتدا طبیعی است؛ اما این اختلالات از سن ۱ تا ۴ سالگی شروع می‌شوند و در ارتباطات و مهارت‌های اجتماعی دچار مشکل می‌شوند. به علاوه حرکات تکراری دست جایگزین حرکات هدفمند می‌شوند و این افراد به شدت دچار اختلال شناختی می‌شوند.

عوارض و خطرات ابتلا به اوتیسم

در صورت عدم کنترل اختلال اوتیسم، عدم توانایی در برقراری تعاملات اجتماعی، ارتباطی و رفتاری باعث بروز مشکلات جدی برای فرد می‌شود مانند:

• مشکلات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب
• تشنج در سنین کودکی و نوجوانی
• مشکلات در محیط مدرسه
• مشکلات در محیط کار
• عدم توانایی زندگی به صورت مستقل
• عدم توانایی برقراری ارتباط با جامعه
• وجود استرس مداوم در خانواده
• مورد آزار و زورگویی قرار گرفتن

آیا کودکان مبتلا به اوتیسم خوب میشوند؟

تاکنون هیچ درمان قطعی برای اوتیسم پیدا نشده است. اوتیسم همانند یک ویژگی ذاتی مانند رنگ چشم است که کودک شما با آن متولد می‌شود و تغییرناپذیر است، پس تلاش برای درمان کامل این اختلال بیهوده است. درمان‌هایی که امروزه تحت عنوان درمان اوتیسم از آن یاد می‌شود، تنها شیوه‌های آموزشی و رفتاری است که باعث می‌شود کودک مبتلا به اختلال اوتیسم، زندگی راحت‌تری داشته باشد و بتواند در محیط‌های اجتماعی حضور داشته باشد. نکته‌ای که باید در مورد اختلال اوتیسم در نظر داشته باشید این است که اگر این اختلال به موقع تشخیص داده شود و اقدامات لازم جهت درمان آن انجام شود، کودک شما می‌توانند به‌راحتی به زندگی خود ادامه دهد و در اجتماع حضور پیدا کند.

تشخیص اوتیسم

تشخیص بر اساس رفتار، علت یا مکانیسم اوتیسم انجام می‌شود. بر اساس معیارهای DSM-5، اوتیسم با نقایص پایدار در ارتباط اجتماعی و ارتباط بین فردی، رفتارها، حرکات، علایق یا فعالیت‌های تکراری مشخص می‌شود. البته درجاتی از این موارد تا حدی در افراد غیر اوتیستیک زیر ۳ سال دیده می‌شوند و به همین دلیل گاهی تشخیص بالینی اوتیسم دچار اختلال اساسی می‌شود. نمونه علائم شامل عدم واکنش متقابل اجتماعی یا عاطفی، انجام کارهای تکراری، نوع خاص حرف زدن و بازی مداوم با اشیاء غیرمعمول هستند. چندین روش تشخیصی وجود دارند که دو تا از آنها معمولاً در تحقیقات استفاده می‌شوند:

• مصاحبه تشخیصی اوتیسم - تجدید نظر شده (ADI-R): مصاحبه با والدین کودک اوتیستیک است.
• مشاهده برنامه‌ریزی شده برای تشخیص درخودماندگی (ADOS): مصاحبه با فرد که برای مشاهده رفتارهای اجتماعی، برقراری ارتباط و واکنش‌های او انجام می‌شود.
• روش سوم، مقیاس رتبه‌بندی اوتیسم در دوران کودکی (CARS) است که به صورت گسترده در کلینیک‌ها برای تشخیص شدت اوتیسم بر اساس مشاهده رفتارهای کودک انجام می‌گیرد. از مصاحبه تشخیصی برای اختلالات اجتماعی و ارتباطی (DISCO) هم می‌توان استفاده کرد. متخصص اطفال معمولاً با گرفتن شرح حال، بررسی رشد و معاینه فیزیکی کودک، تحقیقات مقدماتی را انجام می‌دهد و در صورت تأیید این مراحل، تشخیص و ارزیابی با کمک متخصصان ASD انجام می‌شود که شامل مشاهده و ارزیابی عوامل شناختی، ارتباطی، خانوادگی و سایر عوامل، با استفاده از ابزارهای استاندارد و در نظر گرفتن هرگونه بیماری است.
• متخصص مغز و اعصاب کودکان، اغلب رفتار و مهارت‌های شناختی کودک را برای کمک به تشخیص و مداخلات آموزشی ارزیابی می‌کند. برای تشخیص افتراقی ASD باید احتمال ناتوانی ذهنی، کم شنوایی و نقایص کلامی مانند سندرم لاندو-کلفنر را نیز در نظر گرفت. وجود اوتیسم می‌تواند تشخیص اختلالات روانپزشکی دیگری مانند افسردگی را دشوارتر کند.
• ارزیابی ژنتیکی اغلب پس از تشخیص ASD انجام می‌شود، به ویژه هنگامی که علائم وجود زمینه ژنتیکی را نشان بدهند. اگرچه دانش ژنتیک 40 درصد موارد را با علل ژنتیکی مرتبط می‌کند، دستورالعمل‌های ایالات متحده و انگلیس محدود به آزمایشات «کروموزوم با وضوح بالا» و «کروموزوم X شکننده» هستند. اولین مدل تشخیصی ژنوتیپ، تغییرات تعداد کپی ژنوم را ارزیابی می‌کرد. توسعه تست‌های ژنتیکی منجر به ایجاد مسائل اخلاقی، قانونی و اجتماعی می‌شوند. با توجه به پیچیدگی ژنتیک اوتیسم، در دسترس بودن آزمون‌ها، می‌تواند بر درک کافی از نحوه استفاده از نتایج آزمون تقدم داشته باشد. آزمایش‌های متابولیک و تصویربرداری عصبی گاهی اوقات مفید هستند؛ اما رواج ندارند. تشخیص اختلالات اوتیسم گاهی در ۱۴ ماهگی هم امکان‌پذیر است اگرچه تشخیص بالاتر از ۳ سالگی دقیق‌تر و قابل اتکاتر خواهد بود.

روشهای بهبود و کنترل اوتیسم

با وجود اینکه روش درمانی استانداردی برای اختلال اوتیسم شناخته نشده است؛ اما راهکار‌های مفیدی برای کنترل، کاهش یا درمان علائم وجود دارد که افراد مبتلا به اختلال اوتیسم را قادر می‌سازد از حداکثر توانایی و مهارت خود بهره ببرند. روش‌های مطرح موجود برای درمان و کنترل علائم اختلال طیف اوتیسم شامل موارد زیر هستند:

• درمان‌های روانی اجتماعی

بسیاری از مداخلات روانی اجتماعی، علائم مرتبط با ASD را هدف قرار می‌دهند و مانند تحلیل رفتار کاربردی، بر پایه نظریات یادگیری، شرطی سازی و تقویت مثبت عمل می‌کنند. تحقیقات نشان داده است که تقریباً نیمی از کودکانی که این درمان را دریافت کرده اند، امتیاز IQ قابل توجهی کسب کرده و در کلاس‌های معمولی قرار گرفته اند.
یکی از مؤثرترین متد‌های این روش درمان اوتیسم، تمرینات یکپارچگی حسی حرکتی هستند که از طریق ارتقای موفقیت، ایجاد ظرفیت‌های حسی، ایجاد اطمینان و امنیت فیزیکی و خود سازماندهی، باعث کاهش رفتارهای کلیشه‌ای و به دنبال آن، افزایش تعاملات اجتماعی و پاسخ در این کودکان خواهد شد.

• درمان‌های دارویی

داروها معمولاً برای درمان علائم مرتبطی مانند تحریک پذیری، رفتارهای آسیب زننده، اضطراب، بیش فعالی، بی خوابی و بی توجهی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از میان داروهای موجود، تنها ریسپریدون و آریپیپرازول مورد تأیید سازمان غذا و دارو آمریکا هستند.

• درمان‌های طبیعی سنتی

یکی از مؤثرترین روش‌های درمانی طبیعی برای کاهش اضطراب و پرخاشگری، افزایش تعامل اجتماعی و تمرکز، بهبود ارتباطات فردی، مهارت‌های حرکتی و کیفیت خواب در کودکان مبتلا به اوتیسم، آب درمانی است. این روش درمانی سنتی بر پایه به کارگیری آب در شکل‌ها، فشارها، برهه‌های زمانی و دماهای مختلف برقرار است.

---

آدرس مطب : تهران ، بزرگراه چمران ، ابتدای باقرخان غربی ، پلاک 89 قدیم ، 26 جدید ، طبقه همکف
تلفن : 66576424 - 021

---

نظرات کاربران درباره این مطلب :فاطمه سعادتمند [ 1402-04-13 ]
خسته نباشید دکتر من یه کودک اوتیسمی دارم و از مطالب سایت خیلی بهره گرفتم ممنون از شما و زحماتتون

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :