بریس یا ارتوز چیست؟

ارتزها ممکن است از جنس‌های مختلفی مانند چرم، پلاستیک، فلز یا ترکیبی از مواد مختلف به صورت پیش ساخته یا مخصوص هر فرد و متناسب با اندام هر فرد ساخته شوند.فناوری ارتوپدی بین دو رشته کلاسیک پروتز و ارتز تفاوت قائل می‌شود. در حالی که پروتز جایگزین بخشی از بدن می‌شود، ارتز از یک قسمت بدن یا عملکرد بدن پشتیبانی می‌کند.در ارتزهای سنتی، ارتزها صرفاً یک عملکرد حمایتی دارند. آن‌ها تحرک از دست رفته را از طریق تثبیت یا ایمن سازی و تسکین مناطق آسیب دیده جبران می‌کنند.

ارتزهای مدرن نه تنها عملکردهای عصبی و تشریحی را محدود نمی‌کنند بلکه از آن‌ها پشتیبانی نیز می‌کند. رویکرد جدید ترکیبی از عملکرد تثبیت کننده کلاسیک و یک رویکرد پویا است که رویکردهای درمانی متضاد را برای مدت طولانی ارائه می‌دهند. با این رویکرد جدید، عملکردهای عصبی فعال یا دوباره فعال می‌شوند که در نتیجه عملکردهای فیزیولوژیکی ساختارهای آناتومیکی را در اختیار می‌گیرند.

هدف از درمان با ارتز:

به طور کلی وظیفه یک ارتز جبران امنیت از دست رفته عضلانی است به نحوی که بیمار را تا حد ممکن در محدوده حرکتی خود محدود کند و در عین حال امنیت لازم را از طریق نیروهای خارجی به دست آورد.

هدف اصلی هر درمانی ایجاد امنیت در هنگام ایستادن است. در ارتز، این امر با استفاده از عناصر عملکردی حمایت کننده یا تثبیت کننده حاصل می‌شود. عناصر عملکردی جدید در ارتزها باعث پایداری و حفظ عملکردهای فیزیولوژیکی پویای مفصل در همان زمان می‌شود.

پس از اطمینان از امنیت و ثبات کافی، هدف بعدی دستیابی به راه رفتنی است که تا حد امکان فیزیولوژیک باشد. این امر تنها در صورتی محقق می‌شود که عناصر دینامیکی بدون غفلت از عناصر حمایت کننده در ارتز گنجانده شوند. اگر ترکیب مناسبی برای بیمار پیدا شود، می‌توان از بیماری‌های ثانویه که بیشتر به دلیل الگوی راه رفتن غیرفیزیولوژیک و عدم حرکت ایجاد می‌شود، پیشگیری کرد.

موارد استفاده از ارتزها:

موارد استفاده ارتزها به تجویز پزشک و نوع آسیب دیدگی افراد بستگی دارد. با این وجود از مصارف این وسایل کمکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آسیب‌های تروماتيک و ورزشي (فیزیولوژی ورزشی)
• اصلاح ناهنجاری‌های مادرزادي ازجمله اسكليوز (انحراف ستون فقرات) و كيفوز (قوز كمر)
• انواع شکستگی‌ها
• بیماری‌های مختلف ارتوپدي مانند كف پاي صاف ، پا چنبري ، هالوس والگوس
• بیماری‌های نورولوژيک مانند انواع فلجی‌ها، بيماران سكته مغزي، مالتپل‌اسكلروزيس (MS) چندگانه و آرتريت روماتوئيد

نحوه کارکرد ارتز:

ارتزها علاوه بر عملکردهای اساسی مانند محافظت، اصلاح و بهبود عملکردهای محدود، می‌توانند بسیار دقیق با نیازهای بیمار سازگار شوند. در مورد ارتز برای افراد فلج، این کار عمدتاً با استفاده از مفاصل ارتز در سطح زانو و مچ پا انجام می‌شود.

برخلاف دستگاه‌های سفت و سخت قبلی که اغلب حرکات را به شدت محدود می‌کردند، ارتزهای امروزی توانایی حرکت را افزایش می‌دهند. با استفاده از مفاصل ارتوتیک می‌توان دینامیک ارتز را دقیقاً با نقاط محوری محورهای حرکتی مفاصل آناتومیک اندام‌های بدن، همسو کرد. دینامیک ارتز دقیقاً در جایی رخ می‌دهد که دینامیک در سیستم اسکلتی در افراد سالم رخ می‌دهد. از آنجایی که پویایی ارتز از طریق مفاصل ارتز به دست می‌آید، بسکت های ارتز را می‌توان پایدار و مقاوم در برابر پیچش تولید کرد. این برای کیفیت و عملکرد ارتز بسیار مهم است، زیرا این تنها راه برای اطمینان از اینکه ارتز ثبات لازم را برای دستیابی به امنیت در هنگام ایستادن و راه رفتن فراهم می‌کند، است.

انواع ارتز:

هر ارتز هدف خاصی دارد. انواع مختلف ارتزهایی که مورد بررسی قرار خواهند گرفت عبارتند از:

• استاتیک
• استاتیک پیشرونده
• دینامیک (برای افزایش حرکت)
• دینامیک (برای عملکرد)

• ارتز استاتیک:

هدف از ارتز استاتیک تثبیت، حمایت و محافظت است. ارتز استاتیک برای بی‌حرکت کردن یا محدود کردن حرکت در مفصل استفاده می‌شود. سفت است و قسمت معینی از بدن را در موقعیت ایمن نگه می‌دارد. این نوع ارتز هیچ فشار یا کشش بیش از حدی به قسمت‌های بدنی که می‌پوشاند، وارد نمی‌کند.

• ارتز استاتیک پیشرونده:

هدف از ارتز پیشرونده استاتیک افزایش تدریجی حرکت است. این نوع ارتز فشار یا کشش ثابتی را در دورترین نقطه‌ای که مفصل می‌تواند حرکت کند، ایجاد می‌کند. هنگامی که بافت‌ها (مفاصل، ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و رباط‌ها) با موقعیت خود تنظیم شدند و دیگر کشش احساس نمی‌شود، تغییراتی در ارتز برای افزایش موقعیت و کشش ایجاد می‌شود. این به تعداد دفعات مورد نیاز رخ می‌دهد تا زمانی که دامنه حرکتی مورد نظر به دست آید.

• ارتز دینامیک (برای افزایش حرکت):

هدف از ارتز پویا برای افزایش حرکت، ایجاد کشش است. یک ارتز پویا کشش مداوم را به قسمت سفت بدن در یک جهت وارد می‌کند و به قسمت بدن اجازه می‌دهد در جهت مخالف حرکت کند. اغلب اوقات از نوارهای لاستیکی برای ایجاد کشش استفاده می‌شود.

• ارتز دینامیک (برای عملکرد):

هدف از ارتز پویا برای عملکرد، حمایت از اعضای بدن از طریق حرکاتی است که ممکن است به دلیل آسیب، جراحی یا شرایط مختلف از بین بروند.

انواع ارتز براساس موقعیت مورد استاده در بدن:

ارتز اندام تحتانی:

ارتزهای اندام تحتانی ابزارهایی هستند که برای مدیریت اثرات ارتوپدی و عصبی بر روی اندام‌های دست نخورده استفاده می‌شوند. ارتزهای اندام تحتانی برای حمایت از اندام، بهبود هم ترازی، بهبود عملکرد، کنترل حرکت، کاهش افتادن، تسکین درد، اصلاح ناهنجاری‌ها و کاهش پیشرفت بدشکلی استفاده می‌شوند.

رایج‌ترین ارتزهای اندام تحتانی عبارتند از:

• ارتز سوپرامالئولار SMO
• ارتز مچ پا و پا AFO
• ارتز زانو، مچ پا و پا KAFO
• ارتز هیپ، زانو، مچ پا و پا HKAFO
• ارتز راه رفتن رفت و برگشتی RGO
• ارتز زانو شامل رباط و استئوآرتریت KO
• ارتز ورزشی

ارتز نخاعی یا بریس ستون فقرات:

بریس‌های ستون فقرات نوع خاصی از ارتز هستند. دلایل مختلفی برای نیاز بیمار به بریس ستون فقرات وجود دارد، از جمله مراقبت‌های بعد از عمل، آسیب حاد، درد مزمن، بی ثباتی، بیماری دژنراتیو یا ناهنجاری ستون فقرات. ارتزهای ستون فقرات، که شامل بریس‌های گردن و پشت هستند، برای حمایت، تثبیت و کاهش درد در نواحی مختلف ستون فقرات استفاده می‌شوند.

انواع ارتزهای ستون فقرات عبارتند از:

• ارتزهای اسکولیوز
• ارتز لومبوساکرال LSO
• ارتزهای توراکولومبوساکرال TLSO
• هالو
• ارتز گردنی توراسیک CTO
• ارتز پشتیبانی از پشت

دستگاه‌های تحریک کننده برقی عملکردی:

یک محرک الکتریکی عملکردی (FES) از جریان الکتریکی برای فعال کردن اعصاب در اندام‌های تحت تأثیر بیماری‌های نورون حرکتی فوقانی استفاده می‌کند. اغلب برای کمک به کنترل افتادگی پا، بی ثباتی زانو، افتادگی مچ دست، همی پلژی و اسپاستیسیتی استفاده می‌شود.

شرایطی مانند افتادگی پا، افتادگی مچ دست یا بی ثباتی زانو در نتیجه مولتیپل اسکلروزیس (MS)، فلج مغزی (CP)، سکته مغزی (CVA)، آسیب نخاعی ناقص (i-SCI) و آسیب مغزی تروماتیک (TBI) بهترین پاسخ را به FES نشان می‌دهند.

ارتز اندام فوقانی:

ارتز اندام فوقانی آسیب مچ دست، آرنج، شانه‌ها و موارد دیگر را برطرف می‌ کند.

برخی از رایج‌ ترین ارتزهای اندام فوقانی در زیر معرفی شده‌ اند:

• ارتزهای دست - بازو
• ارتزهای فلکشن - کشش مچ - دست - انگشت
• تثبیت کننده‌ها و مهار کننده‌ های مفصلی
• بی‌ حرکت کننده‌های شانه

• بریس بلند پا KAFO برای چه افرادی مناسب است؟
  تاریخ انتشار : 1400-08-29تاریخ بروز رسانی : 1403-05-01