آیا ماساژ درمانی برای دیسک کمر خوب است؟

دیسک کمر، یکی از رایج‌ترین اختلالات مربوط به ستون فقرات است که سالانه بسیاری از افراد را درگیر می‌کند. پارگی دیسک کمر زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از دیسک‌های بین مهره‌ای در اثر فرسایش یا ضربه، دچار آسیب شود. معمولاً برای اکثر افراد در مقطعی از زندگی درد کمر ناشی از دیسک کمر یا سایر عوامل اتفاق می افتد. ماساژ دیسک کمر می‌تواند در تسکین علائم آن نظیر درد و اسپاسم عضلانی مفید باشد و پروسه‌ی درمان را بهبود ببخشد.

ماساژ درمانی از تکنیک های مختلفی تشکیل شده است که در آن فیزیوتراپ عضلات و سایر بافت های نرم بدن را فشار و مالش می دهد. هنگام استفاده از ماساژ درمانی برای دیسک کمر می توان وضعیت قرار گیری عضلات و سایر بافت های بدن را تغییر داد.
ماساژدرمانگرها نمی‌توانند فتق دیسک کمر را درمان کنند؛ اما تمرینات بدن درمانی، سلامت عضلانی ناحیه ی اطراف آسیب‌دیدگی را افزایش می‌دهد و این می‌تواند فشار زیادی را از روی ناحیه ی آسیب‌دیده برداشته و به آن اجازه دهد خود را بهبود ببخشد. در پی ماساژ درمانی گردش خون تحریک می‌شود، تنش عضلانی کاهش می‌یابد و ترشح اندورفین‌های ایجادکننده ی احساس خوبی باعث کاهش درد می‎شود.

علت و عوامل خطر دیسک کمر

بروز دیسک کمر ۳ دلیل اصلی دارد که به شرح زیر می‌باشند:

• آسیب دیدگی مداوم ستون فقرات از قبیل نامناسب بودن حالت بدن، الگوی نامناسب راه رفتن یا انجام دادن مداوم کارهای سنگین باعث تحلیل رفتگی دیسک و بیرون زدگی آن خواهد شد. این نوع آسیب دیدگی‌ها اغلب با ضعف ستون فقرات و چاقی و سایر فاکتورها از قبیل سیگار کشیدن ارتباط دارند.
• آسیب دیدگی ناشی از وارد شدن ناگهانی ضربه یا فشار به ستون فقرات از قبیل تصادفات خودروی یا برداشتن اشیای سنگین به طور نامناسب نیز باعث آسیب دیدگی ستون فقرات و دیسک کمر می‌شود. افزایش ناگهانی فشار بر دیسک کمر می‌تواند باعث آسیب دیدگی و پاره شدن هسته دیسک شود.
• تحلیل رفتگی ستون فقرات اگرچه یک بخش طبیعی از فرایند بالا رفتن سن و پیری است، عملکرد نامناسب ستون فقرات و حالت بدن به طرز قابل توجهی باعث می‌شود که سرعت تحلیل رفتگی دیسک افزایش پیدا کند.

علائم دیسک کمر

فتق دیسک بیشتر در قسمت پایینی ستون فقرات ایجاد می‌شود. این مشکل می‌تواند در ناحیه گردن هم رخ دهد. علائم دیسک به محل آن و میزان فشار بر عصب بستگی دارد. معمولاً علائم و نشانه‌های این بیماری در یک طرف بدن تأثیر می‌گذارند. علائم دیسک کمر عبارت‌اند از:

• درد پا یا بازو: اگر فتق دیسک در ناحیه تحتانی ستون فقرات باشد، معمولاً درد در ناحیه باسن، ران‌، ساق پا و حتی گاهی نزدیکی کف پا احساس می‌شود؛ اما اگر فتق در نزدیکی گردن باشد، معمولاً در شانه‌ها و بازوها درد ایجاد می‌شود. درد ممکن است هنگام سرفه، عطسه یا یک حرکت خاص در پاها یا بازوها به وجود بیاید. معمولاً این درد به‌صورت سوزن‌سوزن‌شدن توصیف می‌شود.
• بی‌حسی یا گزگز: این بیماران در قسمت‌هایی از بدن که اعصاب آن آسیب‌دیده است، بی‌حسی یا گزگز‌شدن را تجربه می‌کنند.
• ضعف: ماهیچه‌هایی که توسط اعصاب کنترل می‌شوند، ممکن است دچار ضعف شوند. در این شرایط احتمال دارد شخص زمین بخورد یا توانایی بلندکردن و نگه‌داشتن اجسام را از دست بدهد.
• کمردرد: یکی از علائم اصلی این بیماری کمر درد است. این درد ممکن است با سفتی همراه باشد و گاهی با چند روز استراحت برطرف می‌شود.

مزایای ماساژ درمانی

امروزه ماساژدرمانی بیش از پیش از نظر جامعه پزشکی به عنوان یک روش درمان مناسب برای انواع مختلف دردها در ناحیه کمر یا به عنوان یک درمان مکمل برای سایر درمان‌ها مورد پذیرش قرار گرفته است. نتایج مطالعات انجام شده در این رابطه نشان می‌دهد ماساژدرمانی دارای مزایای متعدد برای بهبود درد در ناحیه کمر و گردن است. برخی از این مزایا به شرح زیر هستند:

• افزایش جریان و گردش خون در بدن که باعث می‌شود مواد مغذی مورد نیاز در اختیار عضلات و بافت‌های بدن قرار گیرد. به این ترتیب بدن می‌تواند از توانایی طبیعی خود برای ترمیم آسیب‌دیدگی بافت‌ها (همچون کشیدگی عضله) استفاده کند.
• کاهش گرفتگی عضله. ماساژ درمانی می‌تواند افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش درد ایجاد شده به خاطر گرفتگی عضلات را به همراه داشته و به این ترتیب حتی به بهبود خواب فرد نیز کمک کند.
• افزایش سطح تولید اندورفین در بدن که ماده شیمیایی برای ایجاد احساس خوب در مغز است. این ماده می‌تواند باعث کاهش افسردگی و تشویش فرد شده و به‌طور همزمان منجر به از بین رفتن درد و تسریع فرآیند ریکاوری بدن شود. ترشح این ماده به‌طور خاص برای افرادی می‌تواند مفید باشد که از مشکلات مزمن در ناحیه کمر یا گردن خود رنج می‌برند.

تکنیک‌های ماساژ درمانی ماساژتراپی ممکن است شامل مدالیته‌های درمانی یا تکنیک‌های مختلفی باشد، از جمله:

• تریگرپوینت تراپی (درمان نقاط ماشه‌ای)

ماساژ نقاط تریگر پوینت روشی است که به طور خاص برای تسکین منشأ اصلی درد طراحی شده و با چرخه‌ای از حرکات منفرد به صورت ایجاد فشار و سپس رهاسازی، انجام می‌شود. در این روش ماساژدرمانی، خود بیمار نیز به صورت فعال در انجام درمان مشارکت دارد. بیمار باید در حین انجام ماساژ نفس عمیق بکشد و در تعیین محل دقیق درد به درمانگر کمک کند و در مورد شدت دردی که دارد به او اطلاع دهد.

• ماساژ بافت‌های همبند (میوفاسیال)

آزادسازی میوفاسیال روشی برای ماساژ بافت‌های نرم است که برای درمان درد مزمن اسکلتی-عضلانی و بی‌حرکتی به کار می‌رود. این روش ماساژ، بافت‌های همبندی به نام فاسیا را هدف قرار می‌دهد که اطراف گروه‌های عضلانی و هر یک از فیبرهای عضلانی را پوشش می‌دهند. فاسیا‌ها ممکن است بر اثر استفاده‌ی بیش از حد، آسیب، قرارگیری بدن در حالت ناصحیح یا بی حرکتی زیاد دچار خشکی و گرفتگی شوند و حرکت نکنند. با آزادسازی چسبندگی بین بافت عضله و فاسیا، حرکت پذیری عضله تسهیل می‌شود و همچنین جریان خون و جریان لنف افزایش پیدا کرده و گرفتگی عضلات برطرف می‌شود.

• ماساژ بافت‌های عمقی

ماساژ بافت‌های عمقی، مشابه با ماساژ سوئدی است؛ اما در این روش فشار بیشتر و عمیقتری ایجاد می‌شود که برای رفع گرفتگی‌های عضلانی مزمن مناسب است. در این روش، تمرکز ماساژ بر عمیقترین لایه‌های بافت عضلانی، تاندون و فاسیا (لایه‌ی محافظ که اطراف عضلات، استخوان‌ها و مفاصل را احاطه کرده) است.

• ماساژ افلوراژ

در روش دست‌ها به طور مداوم و ریتمیک و تنها در یک جهت، روی پوست بیمار حرکت داده می‌شوند. هدف از این کار افزایش جریان خون در همان جهت، کشش دادن بافت‌ها، آرامش دادن به بیمار و کمک به دفع مواد سمی بدن است. واژه‌ی افلوراژ دارای ریشه‌ی فرانسوی است و به معنای نوازش کردن می‌باشد. اصلی ترین تکنیک این ماساژ، حرکت دادن آرام و ملایم دست بر روی پوست است که ممکن است این تکنیک همراه با سایر تکنیک‌های دیگر در یک جلسه درمانی به کار رود. با توجه به وضعیت بیمار و این که آسیب او در چه مرحله‌ای است و همچنین با توجه به نتایج مورد انتظار از ماساژ، ممکن است ماساژ افلوراژ همراه با ماساژ تمپو و ماساژ فشاری انجام شود.

• ماساژ پتریساژ

در این روش، پوست بدن بالا کشیده می‌شود، به آن فشار وارد می‌شود، روی آن حرکات چرخشی انجام شده و ورز داده می‌شود. مشت و مال دادن و ورز دادن پوست و ریلکس کردن آم به طور متناوب، موجب افزایش جریان خون موضعی شده و می‌تواند در برخی اختلالات عضلانی، موجب تسکین درد شود. پتریساژ یک کلمه با ریشه‌ی فرانسوی و به معنای «مشت و مال دادن» است. حرکت اصلی در این روش ماساژ این است که پوست فشار داده شود و سپس بالا کشیده شود و سپس رها شود. این روش معمولاً زمانی به کار می‌رود که تأثیرات عمیق تری از روش افلوراژ (نوازشی) مد نظر درمانگر است.

• درناژ دستی سیستم لنفاوی

درناژ دستی سیستم لنفاوی یکی از روش‌های ماساژدرمانی است که در آن به سیستم لنفاوی کمک می‌شود که مایع لنف میان بافتی (که موجب تورم می‌شود) را بیرون کشیده و جذب کند. جذب مایع لنف موجب بیرون کشیدن مواد زائد و سمی از درون بافت‌ها می‌شود.

• ماساژدرمانی با سنگ داغ

در روش ماساژ با سنگ داغ، از سنگ‌هایی با سطح صاف استفاده می‌شود که گرم شده‌اند و روی بدن بیمار قرار داده می‌شوند. درمانگر همچنین با استفاده از دو سنگ داغ که در دستان خود دارد، بدن شما را ماساژ می‌دهد. فشار وارد شده و گرمای انتقال داده شده توسط سنگ‌ها می‌تواند عضلات را گرم و ریلکس کند و درمانگر در ادامه می‌تواند بافت‌های عمقی تری را ماساژ دهد و حرکات سریع تری را با دست خو انجام دهد.

• درمان کرانیوساکرال (ماساژ مفاصل غیر متحرک جمجمه)

ماساژ مفاصل غیر متحرک جمجمه روشی است که در آن جمجمه و استخوان خاجی به آرامی در دست نگه داشته می‌شوند و سپس به آرامی حرکات کوچکی روی آنها انجام می‌شود که به سختی قابل تشخیص است. در واقع میزان حرکت در روش کرانیوساکرال به حدی آرام، کنترل شده و کم است که این روش را به بهترین نمونه از «درمان‌های ظریف» تبدیل کرده است. درمان‌های ظریف، تکنیک‌های درمانی هستند که با کمترین میزان تداخل و با عملکردی بسیار ایمن، موجب دستیابی به نتایج درمانی بسیار چشمگیری می‌شوند.

موارد منع انجام ماساژ درمانی

انجام ماساژ درمانی برای افراد زیر ممنوع است:

• افرادی که به تازگی عمل جراحی انجام داده اند.
• افرادی که به بیماری های پوستی، جوش یا زخم های درمان نشده مبتلا هستند.
• افرادی که پوکی استخوان دارند.
• افراد دارای وریدهای واریسی

عوارض و خطرات ماساژ درمانی

ماساژ درمانی اگر توسط یک فیزیوتراپ آموزش دیده و با تجربه انجام شود و فرد مراقبت های لازم را انجام دهد عوارض و خطر جدی ندارد. آسیب هایی که از ماساژ درمانی تا کنون گزارش شده است بسیار ناچیز بوده و خطر جدی نداشته است. از عوارض جانبی ماساژ درمانی می توان به درد، ناراحتی موقت، کبودی، ورم، حساسیت یا آلرژی به روغن ماساژ اشاره کرد.

هزینه ماساژ درمانی

هزینه ماساژدرمانی به ناحیه تحت درمان و تعداد جلسات درمانی مورد نیاز بستگی دارد.

• دیسک کمر و فلج پا چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟
  تاریخ انتشار : 1401-04-02تاریخ بروز رسانی : 1402-04-20


• آیا دیسک کمر می تواند موجب فلج پاها شود؟
  تاریخ انتشار : 1401-03-02تاریخ بروز رسانی : 1402-10-03


• سوالات رایج بیماران مبتلا به دیسک کمری
  تاریخ انتشار : 1394-06-02تاریخ بروز رسانی : 1402-10-03


• علل نياز به جراحي و علل عدم موفقيت در جراحي فتق ديسك
  تاریخ انتشار : 1391-03-03تاریخ بروز رسانی : 1402-10-03


• آیا کم آبی باعث کمر درد (دیسک کمر) می شود؟
  تاریخ انتشار : 1401-02-17تاریخ بروز رسانی : 1402-04-15