هالوکس والگوس و درمان با اسپلینت

هالوکس والگوس یا انحراف شست پا که با نام بونیون (bunion) نیز شناخته می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد مشکلات زیادی در افراد شود. بنابراین لازم است تا برنامه‌های لازم جهت درمان انحراف شست پا توسط بیمار پیگیری شود. این بیماری یکی از شایع‌ترین مشکلات پا در بزرگسالان است که میزان شیوع آن در حدود ۳۵٪ در افراد بالای ۶۵ سال بوده و در زنان بیشتر از مردان است.

بونیون (هالوکس والگوس):

بونیون یک برآمدگی است که در قسمت خارجی انگشت شست پا ایجاد می‌شود. این ناهنجاری پا در اثر سال‌ها فشار بر مفصل شست پا (مفصل متاتارسوفالانژیال یا MTP) ایجاد می‌شود. سرانجام مفصل انگشت از حالت تراز خارج می‌شود و یک برجستگی استخوانی ایجاد می‌شود. اصطلاح پزشکی بونیون Hallux Abducto Valgus است.

انواع بونیون:

بونیون در شست پا شایع‌ترین نوع است. انواع دیگر شامل:

• هالوکس والگوس مادرزادی: برخی از نوزادان با بونیون متولد می‌شوند.
• هالوکس والگوس نوجوانان: نوجوانان بین 10 تا 15 ساله ممکن است دچار بونیون شوند.
• بونیون تیلور: که به آن Bunionette نیز گفته می‌شود، در قسمت بیرونی انگشت کوچک شکل می‌گیرد.

علت ایجاد بونیون:

فشار ناشی از راه رفتن (مکانیک پا) یا شکل پا (ساختار پا) باعث می‌شود انگشت شست پا به سمت انگشت دوم خم شود. بونیون به تدریج در طول زمان اتفاق می‌افتد. ایستادن طولانی مدت و پوشیدن کفش‌های نامناسب و باریک می‌تواند درد را بدتر کند، اما مشکلی ایجاد نمی‌کند.

عوامل خطر ساز:

در صورت داشتن موارد زیر، احتمال ابتلا به بونیون بیشتر است:

• سابقه خانوادگی بونیون به دلیل مشکلات ارثی در ساختار پا، مانند کف پای صاف
• آسیب‌های پا
• بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید

علائم بونیون:

یک بونیون شبیه چغندر است، قرمز و متورم. در حقیقت برخی منابع می‌گویند کلمه bunion از کلمه یونانی به معنی چغندر گرفته شده است. علائم دیگر عبارتند از:

• ناتوانی در خم کردن انگشت شست پا یا درد و سوزش هنگام تلاش برای خم کردن آن
• مشکل در پوشیدن کفش معمولی
• میخچه یا پینه پا
• انگشت چکشی، تاندون‌ها و مفاصل دردناک و محکم انگشتان پا
• بی حسی در انگشت شست پا

تشخیص:

پزشک می‌تواند با نگاه کردن به ناحیه بونیون، آن را تشخیص دهد. همچنین ممکن است از اشعه ایکس برای بررسی آسیب مفصل و تراز شدن استخوان استفاده کند.

درمان:

بونیون از بین نمی‌رود. درمان اغلب بر تسکین علائم متمرکز است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• پدها و نوار چسبنده بونیون: پدهای بونیون می‌توانند آن ناحیه را مهار کرده و درد را کاهش دهند. همچنین می‌توان از نوار طبی برای نگه داشتن پا در موقعیت صحیح استفاده کرد.
• تعویض کفش: استفاده از کفش‌هایی با قالب‌های پهن و عمیق می‌تواند فشار انگشتان پا را از بین ببرد. ممکن است بتوان از یک دستگاه کششی برای باز کردن کفش‌های قبلی استفاده کرد.
• کفی طبی: طیف وسیعی از کفی‌های طبی‌ که در کفش قرار می‌گیرید، مخصوص هالوکس والگوس هستند که با کاهش علائم بونیون، به کاهش مشکلات کمک می‌کنند. کفی‌های مخصوص هالوکس والگوس برای تغییر شکل پا یا جلوگیری از ایجاد هالوکس والگوس طراحی نشده‌اند بلکه برای کاهش پیامدهای دردناک ناشی از بونیون مناسب هستند. کار آن‌ها، نحوه‌ی صحیح قرار گرفتن پا و کاهش فشار بر روی بونیون است.
• اسپلینت: اسپلینت هالوکس والگوس یک آتل پلاستیکی نیمه انعطاف پذیر با پدهای سلولی بسته از جنس فوم در ناحیه پنجه‌ای است. همچنین دارای پد قابل تنظیم جلوی پا و قابلیت اتصال قلاب-حلقه است. اسپلینت پلاستیکی پا را در طول شب در موقعیت صحیح نگه می‌دارد تا فشار ملایمی روی ناحیه بونیون ایجاد کند، درد را تسکین دهد و از بدتر شدن احتمالی در هنگام خواب جلوگیری کند. کشش کمی را برای اصلاح تدریجی انحراف انگشتان پا در طول زمان فراهم می‌کند.درد نباید تا حدی باشد که نتوان به درستی استراحت کرد. اصلاح کننده وقتی موثر عمل می‌کند که مفصل در قاعده انگشت شست پا، تحت فشار قرار گیرد. این کار باعث احساس درد کمی می‌شود.
• مسکن‌ها: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) که هم به صورت خوراکی و هم موضعی استفاده می‌شوند را می‌توان با کیسه‌های یخ برای تسکین درد و تورم ترکیب کرد.
• فیزیوتراپی: ماساژ، فیزیوتراپی و سونوگرافی می‌توانند چسبندگی بافت نرم را برای کاهش درد و التهاب از بین ببرند. در واقع تمریناتی وجود دارد که می‌تواند به بهبود قدرت ماهیچه‌های اطراف استخوان بونیون کمک کند و می‌تواند اندام را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.
• تزریق: تزریق استروئید ممکن است درد و تورم را کاهش دهد اما در صورت استفاده مکرر یا تزریق داخل مفصل نیز ممکن است مضر باشد. این روش اغلب یک درمان دیرهنگام در ناحیه بونیون هنگام تلاش برای اجتناب از جراحی است.
• جراحی: اگر درمان‌های غیر جراحی کمکی نکند و راه رفتن بسیار دردناک شود، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. این روش بونیونکتومی نامیده می‌شود. جراح استخوان بونیون را برداشته و استخوان‌ها را مجدداً تنظیم می‌کند تا انگشت شست پا به حالت صحیح برگردد.